آیت‌الله جوادی‌آملی: علوم انسانی حقیقت انسان را به انسان می‌شناساند
تاریخ انتشار: ۱ اسفند ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۷۹۶۲۱۲
آیت‌الله جوادی‌آملی گفت: همه عزیزانی که در این راه سعی بلیغ داشتند که علوم انسانی را به جامعه معرفی کنند که جز بهترین علوم است و حقیقت انسان را به انسان می شناساند از کجا آمد و به کجا می‌رود را به او می‌فهمانند به احسن وجه بپذیرد. - اخبار استانها -
به گزارش خبرگزاری تسنیم از قم، آئین نکوداشت قرآن‌شناس و حدیث‌پژوه آیت‌الله سیدمحمدباقر حجتی‌مازندرانی با پیام حضرت آیت‌الله جوادی‌آملی در دانشکده الهیات دانشگاه تهران برگزار شد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
متن پیام بدین شرح است:
أعوذ بالله من الشیطان الرجیم
بسم الله الرحمن الرحیم
«الحمد لله ربّ العالمین و صلّی الله علی جمیع الأنبیاء و المرسلین و الأئمّة الهداة المهدیّین و فاطمة الزّهراء بهم نتولّی و من أعدائهم نتبرّء الی الله».
مقدم شما فرهیختگان، نخبگان علمی و ادبی و بزرگواران فنّ ادب و مقال و مقالت و علاقمندان به علوم انسانی را گرامی می‌داریم و از ذات اقدس الهی مسئلت می‌کنیم همه کسانی که در خانه اندیشمندان خدمتگزاران به علوم اسلامی کوششی دارند سعی شان را بلیغ و خدماتشان را مقبول الهی قرار بدهد و از برگزارکنندگان این گونه از محافل علمی حق شناسی می‌کنیم و از همه کسانی که با ایراد مقال یا ارائه مقالت بر وزن علمی این گونه از همایش‌ها و نکوداشت‌ها افزوده و می‌افزایند حق شناسی می‌کنیم. از ذات اقدس الهی مسئلت می‌کنیم همه اندیشمندانی که در این گونه از محافل از آنها حق شناسی می‌شود آثار قلمی اینها را به احسن وجه بپذیرد.
آنچه که در این محفل مطرح است نکوداشت حضرت آیت الله حاج سیدمحمد باقر حجّتی مازندرانی است. این شخصیت بزرگ که اهل بابل است از آشنایان و دوستان چندین ساله ماست. آنچه که ما از سال 30 به بعد یعنی در حدود هفتاد سال قبل با این بزرگوار مأنوس بودیم مشغول درست و بحث و تحقیق و تألیف و قلم و بنان و بیان بودند. امیدواریم خدماتی که در طی این بیش از نیم قرن انجام داده و انجام گرفته است مقبول پروردگار باشد و همه عزیزانی که در این راه سعی بلیغ داشتند که علوم انسانی را به جامعه معرفی کنند که جز بهترین علوم است و حقیقت انسان را به انسان می شناساند از کجا آمد و به کجا می‌رود را به او می‌فهمانند به احسن وجه بپذیرد.
در سوره مبارکه «جاثیه» حرف‌های یک عده از دنیاگرایان را نقل می‌کند که اینها با این مثلث مذموم دنیا را می‌شناسند و لاغیر
می‌گویند جز دنیا خبری نیست. جهان ماده و دنیاست و لاغیر. این یک وهم و خیال.
دو: غیر از مرگ و زندگی در عالم خبری نیست.
سه: گرداننده دنیا گرداننده مرگ و زندگی، طبیعت است و غیر از طبیعت خبری نیست، این سه: ﴿حَیاتُنَا الدُّنْیا نَمُوتُ وَ نَحْیا وَ ما یُهْلِکُنا إِلاَّ الدَّهْر﴾. این در سوره مبارکه «جاثیه» است.
ذات اقدس الهی که این نظم دقیق ریاضی جهان را به عهده دارد و مدیر و مدبر است به همه ما می‌گوید که چرا نظریه پردازی نمی‌کنید؟ چرا فقط نگاه می‌کنید و نمی‌بینید؟
نگاهی که به رؤیت نرسد سودمند نیست. چرا نظریه پردازی نمی‌کنید درباره آسمان و زمین؟ آنکه نگاه می‌کند و نمی بیند، او کور است.
فرمود این چنین نیست که دنیا باشد و آخرت نباشد. دنیای بی آخرت بازیچه است، زیرا هر کس هر چه کرد بی اساس باشد نه مسئولیتی داشته باشد و نه حساب و کتابی داشته باشد می‌شود لغو. فرمود من که خدایم دنیا را خلق کردم، بازیگر نیستم دنیا هم بازیچه نیست. دنیای بی هدف کار بی مسئولیت بازیچه است این یک.
درباره مرگ و زندگی این طور نیست که در زمین ریخته باشد و هر کسی یکی را بگیرد. فرمود: ﴿خَلَقَ الْمَوْتَ وَ الْحَیاةَ ﴾،[1] مرگ یک آفریدگاری دارد زندگی یک آفریننده‌ای دارد دقیق و ریاضی است.
سه: مرگ و حیات به احیا و اماته وابسته است نه خود مرگ و حیات باشند و هر کس خواست برسد. ﴿یُحْیی وَ یُمیتُ ﴾[2] دنیا بی هدف نیست. انسان پایانی دارد و آن ابدیت اوست. اساس کار این است که انسان تنها بدن نیست روح دارد و روح هرگز نمی‌گیرد و انسان با روح برای ابد زنده است در هر عالمی بدنی مناسب با آن دارد این بدن را در دنیا دارد همین انسان را با همین بدن بعد از او هم زنده نگه می‌دارد. عده‌ای که آسمان و زمین را از منظر ماده می‌بینند و نه ماورای ماده و طبیعت انگارند که خدا فرمود اینها روی گمان حرف می‌زنند نه روی علم، اینها کسانی اند که اهل نظر هستند نه اهل رؤیت. اهل نگاه هستند نه اهل دیدن. کسی که نگاه می‌کند و نمی بیند این کور است.
در بخش پایانی سوره مبارکه «طه» آمده که یک عده‌ای که اهل دیانت نیستند نگاه می‌کنند ولی آفریدگار را با چشم دل نمی‌بینند اینها کور هستند. اگر کورند در قیامت کور محشور می‌شوند. ﴿نَحْشُرُهُ یَوْمَ الْقِیامَةِ أَعْمی ﴾[3] به خدا عرض می‌کنند خدایا ما در دنیا بینا بودیم چرا ما را کور محشور کردی؟ ﴿رَبِّ لِمَ حَشَرْتَنی أَعْمی وَ قَدْ کُنْتُ بَصیراً ﴾[4] در بخش پایانی سوره «طه» آمده که خدای سبحان به آنها جواب می‌دهد ﴿کَذَالِکَ﴾ یعنی شما کور بودید بینا نبودید. شما این آثار دقیق علمی را دیدید و این اثرآفرین و دنیاآفرین، را ندیدید! ﴿رَبِّ لِمَ حَشَرْتَنی أَعْمی وَ قَدْ کُنْتُ بَصیراً﴾، ﴿قال کَذَالِکَ﴾ یعنی همین جور بودید. شما که بینا نبودید کور بودید الآن هم کور محشور می‌شوید. شما اهل نظر بودید نه اهل رؤیت. اهل نگاه بودید نه اهل دیدن. آفریدگار را که ندیدی.
مرحوم استاد سید محمدباقر حجتی (رضوان الله تعالی علیه) سالیان متمادی با این علوم مأنوس بود تعلیم کرد تدریس کرد بینا بود بینا تربیت کرد حشرش با اجداد طاهرینش باشد و از همه شما بزرگوارانی که برای حق شناسی و نکوداشت این شخصیت بزرگ علمی سعی بلیغ داشته و دارید خدا به احسن وجه بپذیرد و جامعه اسلامی را به آن هدف والایش برساند و حوزه و دانشگاه را در سایه عنایت ولی عصر (ارواحنا فداه) کامیاب و موفق بدارد و همه شما اساتید و خدمتگزاران علمی را بیش از پیش توفیق عطا بکند.
«و السلام علینا و علیکم و رحمة الله و برکاته»
انتهای پیام/452
منبع: تسنیم
کلیدواژه: علوم انسانی حق شناسی آیت الله نه اهل
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۷۹۶۲۱۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
اسلامی‌سازی علوم انسانی امری ضروری است
به گزارش خبرنگار مهر، حجت‌الاسلام سیدرسول موسوی صبح یکشنبه در نشست «پیشینه‌شناسی رویکردهای اسلامی به علوم انسانی» اظهار کرد: یکی از مباحثی که در نظام جمهوری اسلامی مهم است، مباحث علوم انسانی است، به این معنا که علوم انسانی باید بومی شود و به تعبیر دقیق‌تر اسلامی‌سازی علوم انسانی یعنی نگاه ما به انسان یک نگاه معنوی و الهی باشد.
وی با بیان اینکه رویکرد کشورهای غربی به علوم انسانی غالباً اومانیستی و انسان‌محوری است. طبیعتاً هنگامی که اختلاف مبنایی حاصل شد، در شاخه‌ها و فروع نیز به طریق اولی اختلافاتی وجود دار.، تصریح کرد: در این زمینه تاکنون کتاب‌های زیادی در زمینه اسلامی ساز علوم انسانی نوشته شده است و دیدگاه‌ها و نظریه‌های زیادی در این زمینه وجود دارد اما در این میان باید مورد توجه باشد، روش شناسی است.
مدیر گروه و عضو هیئت علمی گروه علوم قرآن و حدیث مؤسسه آموزش عالی حوزوی علامه مجلسی (ره) با اشاره به ۲ دیدگاه در رابطه با اسلامی‌سازی علوم انسانی گفت: یک دیدگاه از منظر فلسفی بررسی می‌شود، یعنی از دانش و علم فلسفه به ویژه حکمت متعالیه که ملاصدرا آن را بنیان نهاده، برای اسلامی‌سازی علوم انسانی استفاده شود البته فارابی نیز از فیلسوفانی است که از او به عنوان مؤسس توسعه فلسفه به علوم اجتماعی و انسانی یاد می‌شود.
وی با بیان اینکه از آنجایی در یونان هم دیدگاهی اجتماعی نسبت به علوم انسانی وجود داشت و علوم انسانی دارای جایگاه بود؛ پس پیوندی میان فلسفه و دانسته‌های اجتماعی و علوم انسانی از ابتدا در یونان وجود داشته است، افزود: پس از ورود فلسفه به حوزه اسلامی توسط مسلمانان و فیلسوفانی همچون خواجه نصیرالدین طوسی، بوعلی سینا، فارابی و… نگاه به فلسفه چنین بود که بر علوم انسانی مسلط است.
حجت‌الاسلام موسوی با اشاره به اینکه استفاده از قرآن و سنت، روشی دیگر در رابطه با اسلامی‌سازی علوم انسانی است، اضافه کرد: پیشینه این روش نیز به مفسرینی باز می‌گردد که از نگاه قرآن و حدیث مطالبی را بیان کردند.
وی درخصوص طبقه‌بندی تفسیرهای قرآنی نیز گفت: یکی از این تفاسیر، تفسیرهای اجتماعی، تفاسیری هستند که به مردم، جامعه و نیازهای اجتماعی توجه دارند. تفاسیر عصری (زمانی) هم مسائل روز و مورد نیاز را بیان می‌کنند. دسته سوم نیز شامل تفاسیر موضوعی هستند که نیازهای جامعه را بر مبنای آیات قرآن پاسخ می‌دهند. یعنی موضوع از جامعه استخراج شده و براساس قرآن بررسی می‌شود. کتاب «سنت‌های تاریخ در قرآن» از شهید سید محمد باقر صدر نیز در راستای تفسیر موضوعی است.
مدیر گروه و عضو هیئت علمی گروه علوم قرآن و حدیث مؤسسه آموزش عالی حوزوی علامه مجلسی (ره) اضافه کرد: در بحث اسلامی‌سازی علوم انسانی، چه با روش فلسفی و استفاده از ایده‌های فیلسوفان و چه با روش تفسیری، منابع و پیشینه متعددی وجود دارد.
وی با تقسیم تفسیر موضوعی به دو نوع درون قرآنی و برون قرآنی گفت: منظور از تفسیر موضوعی درون قرآنی آن است که موضوع در قرآن وجود دارد و تفسیر موضوعی برون قرآنی به مسائل روز و دانش‌های بشری اشاره دارد.
حجت‌الاسلام موسوی در خصوص کارکردهای خانواده در زمینه اسلامی سازی علوم انسانی ابراز کرد: پیدایش کارکردهای خانواده در غرب مطرح شد و کتاب‌های متعددی نیز در این رابطه نوشته‌اند. به طور کلی ۲ شاخه و مکتب فکری در تمام عرصه‌ها میان غربیان رواج دارد که مباحث را به دو شاخه ساختارگرایی و کارکردگرایی تقسیم می‌کند.
وی تأکید کرد: ساختارگرایان معتقد بودند در موضوعات علوم انسانی باید به مبادی، ساختارها، اصول و ریشه‌ها نگریست اما به فواید و منافع کمتر توجه داشته اند. کارکردگرایان نیز در پی تحولاتی که در غرب به وجود آمد، منفعت‌گرا شدند و به سمت بیان کارکردها و فواید رفتند.
این پژوهشگر دینی که بر این باور است خانواده از مباحث بین رشته‌ای است، گفت: هم در روان‌شناسی و هم در جامعه‌شناسی این امر مورد بحث قرار می‌گیرد. اما از آنجا که مبحثی اجتماعی به‌شمار می‌رود، پس جامعه‌شناسان بیشتر به آن پرداخته‌اند.
وی اضافه کرد: جامعه‌شناسان کارکردگرا نیز بحثی با عنوان «کارکردهای خانواده» را مطرح کردند. برای مثال بحث تولید مثل و تنظیم و کنترل نسل را از کارکردهای خانواده برشمردند.
کد خبر 6097051
حقوق کدام یک از ایثارگران در سال ۱۴۰۳ افزایش داشت؟